Paris Olimpiyat Oyunlarında Kadınlar Tek çifte yarışları ve  Elis Özbay 

Yazan :Recep Selim Akıcı 

Paris Olimpiyat oyunları programında yer alan Kürek Yarışları 27 Temmuz Cumartesi günü  Vaires-sur Marne Nautical Stadium  Kürek Parkurunda Kadın Erkek Tek çifte Eleme yarışları ile başlayarak 2 Ağustos Cumartesi günü yapılacak sekiz tek kadın  Erkek yarışmaları ile sona erecektir. 

65 Ülkeden 251 kadın 251 ( +1 x Sudan) Erkek kürekçinin yer alacağı müsabakalarda toplam 503 sporcu yarışacaktır. 

Paris te Romanya ve ABD  12 tekne ile en fazla katılım sağlayan ülke olurken onları 10 tekne ile İngiltere takip etmektedir. 

 Erkek dört çiftede yarışacak Estonyalı 45 yaşındaki Toni Enderson en yaşlı sporcu ünvanı  alırken Danimarkalı 18 yaşındaki Frida Foldager en genç kürekçi olacaktır.  

Önemli çekişmelerin olacağı Kadınlar Tek çifte müsabakasında 32 ülke yarışacaktır. 

Dünya küreğinde önemli yer tutan ülkeler dışında  Olimpiyatlarda katılan ülke sayısını arttırmaya yönelik yeni uygulamalar neticesinde; Kuveyt,Fas,İran,Nikeregua,Togo,Vietnam,Uganda,Filipinler,Singapur,Peru,Paraguay,Cezayir gibi Uluslararası alanda ismi geçmeyen ülkelerde bu sınıfta start alacaktır. 

Tek çifte kadınlarda  Favori görünen Hollandalı Karolien Florijn Tokyo Olimpiyatlarında yarıştığı ve gümüş madalya kazandığı Kadınlar dört tek dümencisizden sonra tekne değiştirip geçtiği Tek çifte sınıfında o yıldan itibaren geçirmezliğini korumaktadır. 

2023 Dünya kürek şampiyonasında kürsünün en üstünde yer alan bu sporcuyu ikinci olarak Avustralyalı Tara Rigney üçüncü olarak Tokyo olimpiyat şampiyonu olan Emma Twigg takip etmiştir. 

Bu üç isim Paris’te madalya şansı en fazla olan sporcular olarak gözükürken  Tatsiana Klimovich (AIN-BLR) Amerikalı K.Kohler-Litvanyalı V.Senkute –İsviçreli A.Jansen –Alman A.Foester-Sırbistan dan J.Arsic –Bulgar D.Angelova –Avusturya M.Lobning –Özbek A.Prakaten yarışmalarda üst sıralarda yer alması beklenen sporculardır. 

Kadınlar Tek çiftede ilk yarış 27 Temmuz Cumartesi günü yapılacak Heat müsabakaları ile başlayacaktır 

Bu tekne sınıfında 13 ülkeye  Seeding prosedürü  uygulanacak olup bu ülkeler (NED, AUS, NZL, SRB, AIN, GER, BUL, LTU, USA, UZB, ESP, SUI, AUT ) altı Heat gurubuna dağıtılacaktır. 

Altı heat gurubunda ilk üç olan sporcular direk ‘’ Q ‘’(Çeyrek finale )ya gidecek 4,5,6  olan sporular ise Repesaj da tekrar  Q için şans arayacaktır. 

 28 Temmuz Pazar günü üç gurupta yapılacak olan Repesaj  müsabakalarında ilk 2 olan sporcular Q (Çeyrek Final) da yarışma hakkı kazanacak 3, 4,5,6 olan tekneler ise sıralamada 25. ve sonrası için semi E/F  ye gidecektir. 

Çeyrek Final Yarışları 30 Temmuz Salı günü 4 gurup üzerinden yapılacak ve ilk 3 sporcular Semi Final A/B de yer alacak (sıralamada ilk 12)   4,5,6, olanlar ise sıralama 13-24 ve sonrası içinSemi C/D ye gidecektir. 

Yarı final müsabakaları 31 Temmuz Çarşamba günü yapılacak ve ilk üçler Final A  (ilk 6 )da madalya için start alacak  

 4,5,6, olanlar ise  Final B de 7-12   için yarışacaktır 

 31 Temmuz Çarşamba iki gurupta yapılacak semi  C/D yarışında  ilk üçler Final C (13-18 ) 4.5.6 olanlar ise Final D de yer alacaktır (19-24 ) 

 Final D müsabakaları 2 Agustos Cuma günü yapılacak, Final A ,B  ve  C  yarışmaları ise  ise 3 Agustos Cumartesi günü tamamlanacaktır. 

Elis Özbay İlk olimpik Kadın kürekçimiz. 

Elis Özbay Türk Kadın küreğinde U 23 seviyesinde önemli başarılara ulaşmış bir sporcumuzdur.  

Elis Özbay ın Kadınlar Tek çiftede 2023- 2024 sezonunda Uluslararası müsabakalardaki performansları World Rowing verilerinden detaylı olarak analiz edildiğinde istikrarlı yarışma hızı ( Pacing  strategy) stratejisi eksiğine rağmen sporcunun yüksek rekabette başarı potansiyelinin olduğu gözükmektedir.  

Elis Özbay sahip olduğu gücü ve başarma arzusunu yarışmalar sonucunda onu en iyi neticeye ulaştıracak Enerji kullanımı / Hız stratejisi ile ortaya koyduğunda Paris  Nautique de Vaires-sur Marne  Kürek Parkurundan bizleri mutlu edecek  haberlerin gelebileceğini umut ediyor Elis Özbay ve Teknik Ekibe Paris te  gönülden başarılar diliyoruz. 

Kürek yarışmalarında Hız stratejileri oluşturma 

Kürek müsabakalarında 2000 metrelik yarışma mesafesinde yarışma süresi tekneye göre değişiklik gösterirken bu süre yaklaşık beş buçuk ile yedi buçuk dakika arasındadır. 

Tek çifte ile ekip tekneleri arasındaki yarış süresi %0,9 ile % 1,1 arasında farklılık göstermektedir. 

 Süredeki değişiklikler çevresel faktörlerden etkilenir. Rüzgarın yönü hızı dalga büyüklüğü su akıntısı su ısısı ve rakım bunlardan bazılarıdır. 

İngiliz bilim adamı Dr.Garland 2000-2002 yılları arasında yaptığı bir araştırmada Olimpiyat ve Dünya şampiyonalarında 1600 yarışın neticelerini incelemiş ve yarışma sonunda elde edilebilecek en iyi , en hızlı zamana ulaşmada 500 metrelerin geçiş stratesini  şöyle tespit etmiştir ; 

Bu stratejiye göre ilk 500 metre geçiş süresi ortalama hızın % 103.3 ü, ikinci 500 metre geçiş süresi ortalama hızın %99 u üçüncü 500 metre geçiş süresi ortalama hızın %98,3 ü son 500 metre geçiş süresi % 99.7 olarak bulunmuştur. 

Kadın Erkek arasında fark bulunmayan bu strateji uygulandığında kesin olmasa da Başarı şansı yüksektir ancak uygulanmadığında Kaybetme olasılığı kesindir. 

 Yine çeşitli modellerle yapılan araştırmaların diğer bir sonucu daha homojen daha parabolik  yarışma hızına sahip sporcular ekipler  ile   yarışma içinde bir strateji içermeden  hızını sürekli değiştiren sporcular arasında yarışma süresinde önemli farklar bulunmuştur ,  bir  azalıp  bir arttırılan  yarışma hızı   suyun oluşturduğu  direncinde  artmasına sebep olur ve   sporcunun enerji ihtiyacını katlar    performasını  negatif etkiler metabolik denge çok hızla  bozulur 

Kürek sporunda  sezon peridizasyonunda  yer alan hazırlık devresi sporcunun Fizyolojik,Psikolojik ve Teknik  olarak gelişmesi için gerekli çalışmaların yapıldığı dönem olması  yanında  sezonun hedeflenen müsabakalarında uygulanacak yarışma hızı stratejisinin (  Pacing strategy )planlandığı dönemdir. Sezon ilerledikçe Fizyolojik parametreler ne söylüyorsa gelişmelere göre oluşturulacak strateji sporcuda ekipte  bir karakter  oluşturur 

Yarışma yerinde sporcu ya’’ şu tempo  çek bu tempoda geç’’   gibi daha önceden hazırlığı yapılmamış  çalışılmış olmayan uygulama dikte etmek başarı  getiremez . 

Ancak daha önce oluşturulmuş yarışma stratejilerinde rakibe yönelik küçük taktiksel değişikliklere yer verilebilinir. 

Tekne hızın sporcu üzerinde bir  maliyeti vardır Sporcuda fizyolojik dengeye en yakın hız ve onun bir aracı olan dakikada çekilen kürek sayısına  kritik tempo denir 

Uygulanan kuvvette değişiklik yapmadan dakikada çekilen kürk sayısı(Tempo)arttırıldığında teknenin hızında Pozitif değişiklik meydana gelir yani teknenin hızı artar bunu devam ettirebilmek için gereken güç sınırsız değildir  mümkün değildir. 

Kürekçinin sporcunun gücünün mutlak sınırları vardır sporcunun  uyguladığı güç, enerjinin zamana bölümü ile ilgilidir. 

Kürekte start çıkışında güç  700 watt civarında  sonrası ortalama 350-550 watt civarında devam eder 

Çekilen kürek uzunluğu yani küreğin taradığı alanda kısıtlama yapmadan dakikada çekilen kürek sayıını  yani Tempoyu devam ettirebilmenin yolu ancak küreğe uygulanan gücü azaltarak mümkündür  

Bu suretle sporcu Fizyolojik olarak durumunda fazla bir değişiklik olmadan o Tempoyu devam ettirebilir ancak bu sefer  tekne hızı düşer 

Dolayısı ile En iyi tekne hızına uygun  strateji oluşturmak ve bunu sağlayacak Bir yarışma  Tempo /hız tespit etmek  Başarı için çok önemlidir. 

Recep Selim Akıcı 

Temmuz 2024