Resim: Klagenfurt Wörthersee Albatros Kürek Kulübü

1969 Klagenfurt - Wörthersee Avrupa Kürek Şampiyonası Türk Kürek Tarihinde bir ilke şahit oldu. Galatasaray ve Fenerbahçe kürek takımlarının fanatik yöneticileri tarihte ilk kez karma bir ekip kurulmasına izin verdiler. Böylece Yugoslav Antrenör Mita Boraniç’in seçimi ile Galatasaray’dan Erdinç Karaer, Celal Gürsoy ve dümenci Yunus Yılmaz ile Fenerbahçe’den Mustafa Yurdagül ve Bülent Tanaçan’dan oluşan karma bir Dört Tek Dümencili ekibi kuruldu.

Antrenmanlar sırasında çekilen sayısız parkur denemelerinde Boraniç ekibin ideal temposunun 34 olacağına karar verdi ve bizi ısrarla 2000 metre boyunca bu tempoyu taşımaya alıştırdı. 34 tempo ile 6.50 civarında bir derece yapacağımızı düşünüyordu. Boraniç tempo konusuna o kadar önem veriyordu ki, beynimizi yıkamak ister gibi gece odamıza girip, bizi uykumuzdan uyandırıp elinde kronometre ile yarı Türkçe yarı Yugoslavca “hayde 34” deyip, elimizle kürek çeker gibi yapıp doğru tempoyu bulmamızı istiyordu.

Ankara Mogan Gölünde yapılan çok ağır antrenmanlardan sonra tekneleri otobüsün üstüne yükledik ve iki günlük yolculuğu takiben Klagenfurt’a vardık.

10 Eylül 1969 Çarşamba sabahı saat 9.30’da 3. serideki ilk eleme yarışımızda Doğu Almanya, Çekoslovakya, Fransa, İsveç ve bizden oluşan beş kulvarlık bir parkurda ilk imtihanımızı vermek için start yerinde yerimizi aldık.  

Cüsse olarak diğer tüm ekiplerin arasında cüce gibi kalmıştık. Hele Doğu Almanlar aynı tornadan çıkmış gibi gözüken ürkütücü ebatta dev gibi bir ekipti.

Depar verildi, ilk hızlı küreklerden sonra beş tekne bir süre beraber gittik, sonra biz farkına varmadan Almanlarla birlikte öne geçtik. İlk 500 metreyi diğer üç ekibin önünde geçtik. Kendimize güven gelmiş, Almanlarla kapışmaya kendimizi kaptırmıştık. Bin metreyi de Almanlarla beraber geçtik. Çok havalıydık, saldırgan bir halimiz vardı!!!

1500’e girerken film koptu. Almanları kaybettik, Çekler ve Fransızlarla kafa kafaya gittiğimizi hayal meyal hatırlıyorum, sonrası tamamen karanlık. Neticede İsveç’i geçip dördüncü olmuşuz.

Müthiş bir yarış çıkarttığımızı düşünerek iskeleye yanaştık. Boraniç alı al, moru mor bir suratla bağırmaya başladı. Meğer biz aklımızı Doğu Almanlara takıp tempoyu unutup bütün yarışı 36 ile çekmeye çalışıp kendimizi kaybetmişiz.

Bundan bir saat sonra Erdinç’le İki Çifte yarışı çektik. Nasıl çektik, neden çektik hatırlamıyorum…

Boraniç, bütün gece 34 diye söylendi durdu. Eğer dediği taktikle çekseydik Fransa ve Çekoslovakya ile aynı dereceyi yapacağımızı ve yarışı 6.50’nin altında bir derece ile bitirebileceğimizi iddia etmekteydi.

Ertesi gün 11 Eylül Perşembe günü saat dokuzda ikinci eleme – Repechage yarışı için Dört Tek ekibimizle gene start yerindeydik. Bu sefer rakiplerimiz Amerika, Hollanda, Avusturya, Yunanistan ve İsveç’ti.

İlk günkü vahşi (!) tavrımızdan uzak, taktiğe uygun bir 34 ile parkuru götürdük. Bu sefer gerçekten de bütün yarışı ilk gurubun içinde sürdürdük, olabildiğince bir finişle İsveç ve Yunanistan’ı geride bırakıp ilk kez 6.50 sınırının altına inerek 6.48 ile yarışı tamamladık.

Antrenörün ne demek istediğini anlamıştık. Bu yarıştan kısa bir süre sonra Erdinç’le İki Çiftemizi zar zor taşıyarak tekrar yarışa gittik.

İki Çiftede de 1500’e kadar gurubun içinde kalıp son beş yüzde nefessiz kalıyorduk. Aslında çok antrenmanlıydık, rakiplerimize bakıp son metrelerde nasıl bu kadar zinde kalabildiklerini merak ediyorduk. Bunu anlamamız için aradan seneler geçmesi gerekecekti.

Gerçek olaylar Klagenfurt’tan bir yıl önce başlamıştı. 1968 Mexico Olimpiyatı 2240 metre yükseklikte yapılmış ve oksijen yetersizliğinden birçok atlet hastalanmıştı. En dikkati çekici olay da o yılın kesin Altın Madalya favorisi olan İsviçreli İki Çifte ekibinin başından geçmişti.

1965 yılında Duisburg Avrupa Şampiyonasını, 1966 Dünya Şampiyonasını ve 1967 Vichy Avrupa Şampiyonasını kazanan İsviçreli Melchior Bürgin, Martin Studach İki Çiftesi favori olarak Mexico’ya gelmişlerdi. İlk yarışta finişe bir kaç metre kala Martin Studach kalp krizi geçirdi ve sporculuk kariyeri sona erdi. Bürgin, elemelere Tek Çifte yarışında da kürek çekmiş ve elenmiş olan Hans Ruckstuhl ile devam etti ancak 11. oldu.

Yüksekliğin performansı bu şekilde etkilemesi Doğu Blok’u ülkelerindeki spor tıbbı ekiplerini yeni araştırmalara itti ve Anareobik adıyla tanınan antrenman metotları kürek sporunda uygulanmaya başladı. Böylece 2000 metrelik parkur taktiksel olarak dört adet 500 metreye bölünerek hepsinin birbirine yakın zamanlarda geçilmesi mümkün olmaya başladı. Dereceler çok düştü.

Özet olarak, biz bunlardan habersiz, babadan kalma metotlarla canla, başla çalışarak İtalyan malı eski ve ağır teknelerimizle büyük bir cahil cesareti göstererek 1969 yılında Doğu Almanlara kafa tutmaya gitmiştik. Henüz bizim sözlüğümüzde Laktat diye bir kelime yoktu.

Ne mutlu bana ki o günleri yaşamış biri olarak günümüzde bu bilgi açığının kapanmış olduğunu izliyorum. Artık yabancı antrenörlere ihtiyaç duymadan ekiplerimizi uluslararası parkurlara hazırlayacak bilgili antrenörlere ve malzemeye sahibiz.

Tek eksiğimiz kürek sporunu yurt sathına yaymak ve artık lütfen  bir gerçek yarış parkuru sahibi olabilmek… Umutla bekliyorum.

Celal Gürsoy

1. ELEME YARIŞI

           D. Almanya .. Türkiye

   500m .. 1.35.15 .. 1.35.56

                  1.41          1.43

1000m .. 3.16.63 .. 3.18.96

                   1.42           1.48

1500m .. 4.58.48 .. 5.06.15

                  1.41           1.47

2000m .. 6.39.90 .. 6.53.40

2. ELEME YARIŞI

                Hollanda .. Türkiye

  500m .. 1.35.64 .. 1.36.17

                  1.42           1.44

1000m .. 3.17.53 .. 3.20.32

                  1.42           1.45

1500m .. 4.59.59 .. 5.05.64

                 1.40           1.43

2000m .. 6.39.22 .. 6.48.43