YÜKSEK PERFORMANS KÜREK SPORUNDA TEKNOLOJİ KULLANIMININ ÖNEMİ
ALGORİTMİK VE SEZGİSEL (HEURİSTİC) YAKLAŞIM MODELLERİ

Recep Selim Akıcı
[email protected]

Günümüzde elit sporun her dalında olduğu gibi Kürek sporunda da çok büyük uluslararası rekabet
yaşanmaktadır, saniyeler içerisinde altı tekne bitiş çizgisinden geçmekte saliselerle madalyaların rengi
değişmektedir.

Elektronik cihazların bile ayırt etmede zorluk çektiği ufaklıktaki bu farklar gerçekte çok büyük önemde
içerikler taşımaktadır. Bu fark doğru planlamadır, doğru antrenmandır, doğru kamp yeridir, doğru
beslenmedir, malzemedir, kısacası doğru insan kaynağı ve yönetim organizasyonudur.

Bu büyük rekabet seviyesinde başarılı olmak için artık en küçük detayların dahi çok fazla önemsenmesi gerekmekte, sportif performans ve antrenman biliminde yeni keşiflerin yanında yüksek teknolojinin kullanılması şart olmaktadır.

Bu ihtiyaçların eksiksiz karşılanması ve başarı için kürekte dünyanın önemli ülkelerinde Teknik
yönetimler yeniden tasarlanmış, alanlarında uzman birbirini tamamlayan insan kaynağının bir arada
kullanıldığı Kompakt teknik yönetim anlayışını ortaya çıkarmıştır.

Başarılı ülkelerin teknik organizasyon şemalarına bakıldığında artık kadrolarında ekipten sorumlu
antrenörler ile birlikte uzman antrenman bilimcilere, fizyologlara, veri toplama ve değerlendirme
elemanlarına yer verdikleri görülmektedir.

Sporcuların tam kontrol altında tutulabilmesi ve denetlenmesi için performans ve sağlık durumunu
takip eden bu uzmanlar teknik ekip içerisinde karar vericilerden biridir.

Teknolojinin yoğun olarak kullanıldığı bu tür teknik yönetim modeli önceden belirlenmiş hedefler
doğrultusunda gelişmeyi ve ilerlemeyi ideal olarak sağlamaktadır.
Sporcuların, ekiplerin denetlenmesi ve gerek görüldüğünde hiç vakit kaybetmeden plan ve
programların revize edilmesi, aşırı antrenman sendromu, performans kaybı ve sakatlık gibi risklerin
ortadan kaldırılması açısından bu yönetim tasarımının çok etkin olduğu nettir.

Dünyanın en başarılı kürek ülkelerinin teknik kadroları günün 5-6 saatini sporcuları ile geçirirken en az
1-2 saatini de diğer teknik ekiple birlikte bilgisayar başında, sporculardan ellerindeki dijital
platformlara gelen veriler ışığında planlama ve değerlendirme ile geçirdikleri, bunun sezon boyunca
devam ettiği bilinmektedir.

Olimpiyatlar sonrası başarılı birçok ülkenin teknik kadroları dört yıllık dönemde ekiplerin ve
sporcuların antrenman ve performans planlamasını nasıl takip ettiklerini, nasıl yönettiklerini, neyi ne zaman, hangi miktarda yaptıklarını Antrenör konferanslarında veya son derece prestijli bilimsel dergilerde yayınlanan makalelerde ayrıntıları ile açıklamaktadırlar.

Antrenörler bunu kişisel veya federasyonların bilgisayarlarında kullandıkları dijital platformlara depo
edilmiş bilgilere dayanarak yapmaktadırlar.
Sporun her alanında çalışmalar yapan bilim insanları öncelikle Biyo -Tıb, Moleküler Farmakoloji, Gen
bilimi, Bedenin Anatomisi, Fizyolojisi, Biyokimyasına hatta görüntüleme dalındaki gelişmeleri spor
alanına aktarmada son derece başarılı örnekler vermişlerdir,

Hücre içinde, mitokondride olup bitenlerin yeniden keşfi ile özellikle dayanıklılık performansı
gerektiren spor dallarında ve Kürek sporunda Antrenman modelleri ve metodolojisi ile ilgili olarak
yakın zamana kadar doğru kabul edilmiş uygulamalar ve yöntemler bu yeni bilgiler ışığında değişime
uğramış veya tamamen terk edilmiştir.
Antrenörlerin bu gelişmeleri takip etmeleri, uygulamaları, bilgilerini güncellemeleri başarıları için
çok önemlidir.

Kürek Sporunda artık sporcuların ve ekiplerin Teknik biyomekanik analiz imkânları da çok gelişmiştir
10-15 yıl öncesine kadar binlerce dolarlık laboratuvarlarda onlarca elektronik cihaz aracılığı yapılan
biyomekanik analizler iki yüz üç yüz gramlık, 300-500 dolarlık cihazlarla suda yapılır hale gelmiştir
Kürek Ergometreleri veya yol Bisikletleri üzerine monte edilmiş bilgisayar GPS destekli monitörlerden
sporcuların o andaki verileri kolaylıkla takip edilebilmekte toplanıp depo edilebilmektedir
GPS içeren tekne içi ölçme cihazları, entegre saatler, giyilebilir sensör ihtiva eden tekstil ürünleri,
çoraplar, ayakkabılar, sporcunun kullandığı oksijen miktarı, laktat değerleri dahil birçok fizyolojik
parametrelerini anında tespit etme imkanı vermektedir.
En basitinden sadece Kürekçin bileğine taktığı bileklikler veya akıllı (Garmin, Suunto vb.) saatlerden
antrenmanlar anında, sonunda ve gün boyunca gelen sinyaller sorumlu antrenör veya teknik kişiye
ulaşmakta, antrenör elindeki cep telefonuna veya yanındaki bilgisayarda verilere bakarak
sporcusunun performansını analiz edip değerlendirebilmektedir.

Kürek antrenörleride Kağıt Kalem Hesap kitap ile uğraşmadan Planlama, periyotlama, performans
değerlendirme vb. her şeyi çok gelişmiş dijital platformlar (ATP) vasıtası ile yapma imkanına
sahiptirler.

Teknik adamlar, antrenörler, kendi seçtikleri nihai hedefleri doğrultusunda uygulama seçeneklerini,
antrenman felsefelerini içeren bilgileri bu platformlara (ATP) yükleyerek yıllık antrenman plan ve
programlarını oluşturmakta, sezon boyunca sporcularından gelen bilgileri yapay zeka ve bilgisayar
algoritmalarının yönlendirmesi, uyarması ile takip edebilmektedirler.
Antrenman stres puanı (TSS) Yoğunluk Faktörü (IF), Normalize güç fizyolojik maliyet
(NF) Normalleştirilmiş tempo (NGP), Değişkenlik Endeksi, Güç - Kalp Hızı oranı (Pw;HR) Verimlilik faktörü (EF) ATL Akut antrenman yükü (EF), Kronik antrenman yükü (CTL) Antrenman stres dengesi (TSB)
vb. onlarca Birçok veri ve yorgunluk ve form performans ölçümleri, platformlarda bulunan (PMC) performans yönetim tablosu vasıtası ile takip edilebilmekte sezon ilerledikçe sporcuların formunu ölçmeyi ve antrenmanların buna göre planlamasına yardımcı olmaktadır.

Günümüzde yüksek performans kürek te geleneksel performans planlama anlayışı değişime
uğramıştır. Planlama baştan sona dinamiktir buna göre her durumun doğrusu farklıdır.

Uluslararası alanda Başarılı Teknik adamlar ve federasyonlar artık bu dijital platformlar tarafından
desteklenmekte bu akıllı sistemleri yoğun olarak kullanmaktadır
Bu teknolojileri takip edip kullanan ve deneyimleri olan eski bir antrenör olarak şunu ifade edebilirim.
Bana göre Kürek sporunda’’ En iyi antrenör sporcusunun yanındaki antrenördür’’ Ancak ;
Antrenörü başarıya ulaştıracak yoldaki en hassas konularda çözüm sezgisel (Heuristic) ve Algoritmik
olabilir.
Sezgisel yaklaşımda antrenör sürekli sporcusunun yanında olduğu için performans gelişiminde
gidişatı ve olası problemleri hemen sezer ve hızla karar verebilir. Ancak bu ulaşılacak sonucun doğru
olacağı demek değildir, bunun garantisi yoktur.
Algoritmik yaklaşımda çözüm için olası yöntemlerden en uygunu seçilir ve yapılması gerekenler adım
adım ortaya konur.
Algoritmalar bir progralama dili vasıtası ile bilgisayarlar tarafından işletilebilirler.
Dolayısı ile Antrenörün sporcunun yanında olması hem psikolojik hemde onun olası problemlerini
sezmesi ve Başarıya ulaşması açısından çok önemlidir, ancak günümüzde Bilgisayar ve teknoloji
kullanım özellikle büyük rekabetin yaşandığı yüksek performans yönetiminin en önemli unsurudur.

Bir kürekçi için en iyi antrenör her an yanındaki antrenör olduğu kadar, Antrenör içinde başarı
yolunda ve en doğru karar vermede en iyi arkadaşı ve destekçisi yanındaki bilgisayarıdır.

Bu makale özgündür.
[email protected]
Recep Selim Akıcı
Kasım 2024